مقالات رأي

ما العمل ؟ (5)

جلال مراد

معيقات متوقعة

من المؤكد أن هناك قوى متمثلة بأشخاص، وكتل، وكتائب، وأجهزة أمنية، وفاسدين من مستغلي الأزمة، لن يسمحوا بتمرير عمليات التنظيم والبناء “الموصوفة في الجزء السابق”. وقد نجد على الطريق عقبات أخرى أيضاً.

من المهم تحديد تلك العقبات في البداية وتحديد مكامن القوة التي تمتلكها تلك العقبات، والعمل على استنباط الحلول المناسبة القابلة للتحقيق.

إن وضوح الرؤية، والعمل الإيجابي الوطني الاجتماعي النزيه سيجرد هذه القوى من الكثير من أسلحتها. إن إكساب هذا الجهد معنى اجتماعي، وخدمي سيزود القائمين على هذه الجهود بتأييد اجتماعي (من المناسب عدم وجود أي طرح سياسي أو أيديولوجي في هذه الجهود) إن الجهود الدعوية والتوعوية للعمل ستزيد حجم القبول والدعم الاجتماعي لفريق العمل. يمكن من خلال هذا الجهد الدعوي التوعوي بداية العمل أن يفضي لانخراط العديد من الشخصيات الاجتماعية في ذلك النشاط.

من الواحب عدم حشد كل العقبات معا في البداية، فالتوجه مثلاً نحو حل مشكلة المياه (ما قبل الوصول لعزل البلديات عن السلطات المستغلة أو غير الكفوئين) سيؤلب الفاسدين المتعلقين بهذا الملف فقط، ولن يؤلب الفاسدين في باقي القطاعات، إن إنجاز ونجاح ملف كملف المياه سيجمع عدداً أكبر من الناس حول الناشطين، ويزيد الكم العددي للمهتمين، وهذا يعطي دفعاً أقوى للبداية بالعمل لحل ملف جزئي ثانٍ.

إن هذه الجهود بتعاقبها، وتوسعها، واتساع الشريحة الاجتماعية الداعمة لها، ستشكل لها قوة تستطيع من خلالها التوجه للبلديات والبدء بالعملية المهمة وهي استقلال البلديات عن السلطات الفاسدة. وهذا يوازي على مستوى وطني عزل الدولة عن السلطات الجائرة.

المعرفة الموضوعية:

ما ذكر سابقاً هو مثال، وباعتقادي أنه يصلح ليكون أيضاً برنامج عمل مهم لاستعادة الدولة المخطوفة.

لكن من المهم بكل الأحوال أن يتحلى الفاعل بمعرفة موضوعية للواقع. هذه المعرفة التي بينا في استهلال ومتن الدراسة جانباً منها. وجانباً من أدوات البحث أيضاً الملائمة لهذه المعرفة.

سنرى الآن بيسر أن كل الجهود التي بُذلت في حالة الانفجار الأول نحو تنظيم الحراك كانت محكومة بالفشل، لأن صفة الحركة كانت بالابتعاد عن أي شكل من أشكال الوصاية أو الجمعية، بحكم أن اللحظة السابقة للانفجار كانت لحظة التحكم الشمولي بالمجتمع.

إن الجهود الحثيثة والعنيدة لدى الحالمين والدونكشوتيين في معاندة الحركة العامة للواقع وقواه تشبه حالة شخص يقف أمام قطار منطلق بسرعة في محاولة منه لإيقافه.

وفي مرحلة توازن القوتين، الانفجارية والجاذبة المركزية، بدأت الناس بالتحلق حول هوياتها الجزئية كما نوهنا. وبدأ بالتوازي مع ذلك بروز الأعلام المناطقية، والعائلية، والطائفية، والعرقية، وغيرها من الأعلام مقابل انحسار ظهور الهوية الوطنية المركزية بانحسار العلم السوري سواء العلم الخاص بالنظام أو العلم الخاص بالمعارضة.

أيضا كانت الجهود في هذه المرحلة التي تعلي من العلم الوطني محفوفة بالمخاطر، والتحجيم، وربما القتل بسبب طبيعة المرحلة. الفكرة العامة من كل ذلك الاستعراض تتلخص بضرورة فهم الواقع، حركة القوى في الواقع، مساره، تمهيداً للقيام بفعل مؤثر يقود للهدف الإنساني.

إذاً إن فهم الواقع فهماً موضوعياً ضرورة لإحداث تغيير حقيقي وإنساني في الواقع، وهذا ما كان غائباً عن المثقف السياسي الذي اكتفى بطرح المآل والهدف الأيديولوجي، دون وضع برنامج يتوافق مع روح الواقع في لحظاته المتعاقبة.

الجهد المثمر:

بعد أن رأينا أن للواقع حركته الخاصة، التي تدفع بقوة لا يمكن للإرادة الذاتية تغييرها، بل إنها تحطم أي إرادة لا تتوافق معها، وجب علينا التفكير بالكيفية المجدية لكي تقوم الإرادة الذاتية في تغيير مسار الأحداث، ثم هل من الضروري القيام بذلك، أم أن كل الجهود الإراداوية الموجهة من قبل يوتوبيا ما لا حاجة لها. ثم هل فعلاً حرف الأحداث باتجاه يوتوبيا ما وتصور ذهني عن الأفضل هو فعلاً أفضل للناس.

سأضع كل تلك الأسئلة المشروعة جانباً، وأركز فقط على أمر مهني إجرائي يتلخص بالكيفية الممكنة لتدخل الإرادة الذاتية في تغيير مسار حركة واقعية ذاهبة باتجاه ما.

الحقيقة أن هذا التأثير ممكن، فكما سبق وقلنا ليس بمقدور شخص إيقاف قطار مندفع بسرعة، لكن يمكن ليد خبيرة تغيير مسار القطار بتغيير اتجاه سكته.

فالتحليل السابق أظهر أنه مهما كان الشكل  الخارجي للدولة السورية، فإن عامل الازدهار مرهون بالجهد الإرادي. ومن الواضح أن أي إرادة يقبع خلفها فكر محرك وقصدية واضحة، لكن ما طبيعة هذا الفكر وما هو وما محاوره ومحتواه؟

يتبع ..

78 Comments

78 Comments

  1. Esjwfk

    8 يناير,2024 at 12:54 م

    major brand allergy pills best allergy pill behind the counter allergy medicine

  2. Nnyong

    14 يناير,2024 at 7:59 م

    drugs that cause vomiting continuesly where can i buy lincomycin

  3. Xzyeqb

    15 يناير,2024 at 5:07 م

    accutane price buy accutane cheap order accutane 40mg pills

  4. Hmsist

    17 يناير,2024 at 4:12 ص

    sleeping pills to buy online promethazine usa

  5. Mtmnbo

    17 يناير,2024 at 10:46 م

    cheap generic amoxicillin amoxicillin drug cheap amoxil pill

  6. Anhfyk

    18 يناير,2024 at 1:18 ص

    get ambien prescription online buy promethazine pill

  7. Qstjbg

    19 يناير,2024 at 12:10 م

    purchase azithromycin generic order azithromycin 250mg without prescription azithromycin 500mg drug

  8. Eobnra

    19 يناير,2024 at 5:46 م

    gabapentin 800mg us cheap generic neurontin

  9. Scqvqy

    21 يناير,2024 at 4:29 ص

    order azithromycin 500mg for sale buy azithromycin 500mg online cheap order azipro 250mg without prescription

  10. Zswtba

    21 يناير,2024 at 12:03 م

    order furosemide 100mg online cheap buy generic lasix over the counter

  11. Vhofus

    22 يناير,2024 at 6:01 م

    generic omnacortil 40mg buy prednisolone medication buy omnacortil 40mg for sale

  12. Dyeovb

    24 يناير,2024 at 4:59 م

    order amoxil without prescription order amoxicillin 250mg pills amoxil pills

  13. Tgolmn

    24 يناير,2024 at 7:50 م

    doxycycline pill generic acticlate

  14. Qwymej

    26 يناير,2024 at 4:40 م

    order albuterol 4mg inhaler buy albuterol online ventolin cheap

  15. Pksbzm

    27 يناير,2024 at 1:45 م

    buy amoxiclav generic amoxiclav ca

  16. Toxqdp

    28 يناير,2024 at 2:04 م

    buy synthroid 150mcg pill how to get levothyroxine without a prescription levothyroxine for sale

  17. Hhlchg

    29 يناير,2024 at 3:33 ص

    levitra online order vardenafil 20mg price

  18. Wfolsa

    29 يناير,2024 at 7:18 م

    order clomiphene 100mg pill purchase clomiphene for sale buy clomiphene 100mg generic

  19. Awpoxd

    30 يناير,2024 at 2:25 م

    tizanidine online tizanidine ca buy generic tizanidine over the counter

  20. Xdsjdu

    31 يناير,2024 at 2:06 م

    rybelsus 14 mg drug semaglutide where to buy order rybelsus sale

  21. Heiikl

    2 فبراير,2024 at 9:33 ص

    buy rybelsus 14mg online rybelsus 14 mg brand brand semaglutide 14 mg

  22. Ccciic

    2 فبراير,2024 at 7:06 م

    buy cheap generic accutane buy isotretinoin isotretinoin uk

  23. Wpogef

    4 فبراير,2024 at 10:03 ص

    buy amoxicillin without prescription where to buy amoxil without a prescription order amoxicillin 250mg without prescription

  24. Wtntfl

    4 فبراير,2024 at 1:29 م

    buy ventolin 2mg for sale albuterol 4mg generic albuterol drug

  25. Rotugo

    6 فبراير,2024 at 6:03 ص

    augmentin medication order augmentin without prescription buy augmentin 1000mg

  26. Pntium

    7 فبراير,2024 at 6:52 م

    prednisolone 10mg without prescription order generic omnacortil 40mg cheap omnacortil generic

  27. Cbknis

    7 فبراير,2024 at 10:22 م

    levothroid over the counter cheap levoxyl online levothyroxine uk

  28. Szpiegowskie Telefonu

    9 فبراير,2024 at 9:49 ص

    Jeśli zastanawiasz się, jak dowiedzieć się, czy twój mąż zdradza cię na WhatsApp, być może będę w stanie pomóc. Kiedy pytasz swojego partnera, czy może sprawdzić swój telefon, zwykle odpowiedź brzmi „nie”. https://www.xtmove.com/pl/how-to-catch-my-husband-cheating-and-find-signs-of-cheating-on-whatsapp/

  29. Icnyoq

    9 فبراير,2024 at 10:25 ص

    neurontin ca gabapentin 800mg pills order neurontin 800mg online cheap

  30. Iafvnt

    9 فبراير,2024 at 2:39 م

    order generic clomiphene order clomid generic buy clomiphene cheap

  31. Edqvae

    11 فبراير,2024 at 12:53 ص

    purchase lasix generic furosemide 100mg tablet lasix 40mg for sale

  32. Fsxnkg

    11 فبراير,2024 at 9:14 م

    oral viagra 50mg viagra next day delivery sildenafil 20 mg

  33. Likhip

    12 فبراير,2024 at 3:41 م

    buy doxycycline 100mg generic buy doxycycline without a prescription brand monodox

  34. Hfvnql

    13 فبراير,2024 at 10:04 ص

    buy cheap semaglutide buy rybelsus 14 mg pills rybelsus over the counter

  35. Zfhdzj

    14 فبراير,2024 at 12:05 ص

    online casino with free signup bonus real money usa best casino best online casino for money

  36. Usjgsd

    14 فبراير,2024 at 8:19 م

    oral levitra 10mg order vardenafil 10mg generic order levitra online

  37. Vnxojx

    16 فبراير,2024 at 6:28 ص

    cost plaquenil 200mg hydroxychloroquine generic buy plaquenil 400mg online

  38. Vlupnj

    17 فبراير,2024 at 3:16 م

    purchase tadalafil sale cialis 20mg pills cialis 10mg cheap

  39. Fqwkez

    17 فبراير,2024 at 9:03 م

    buy desloratadine online desloratadine where to buy order clarinex 5mg without prescription

  40. Ppkjqj

    18 فبراير,2024 at 10:23 م

    oral cenforce cenforce 100mg cheap buy generic cenforce for sale

  41. Padake

    19 فبراير,2024 at 7:57 ص

    buy claritin claritin 10mg uk order loratadine generic

  42. Kulmbs

    20 فبراير,2024 at 8:11 ص

    chloroquine canada how to buy aralen aralen uk

  43. Tjapao

    20 فبراير,2024 at 5:30 م

    buy priligy 60mg generic order cytotec pill misoprostol 200mcg sale

  44. Dlvnux

    22 فبراير,2024 at 12:18 ص

    glucophage 1000mg uk purchase glucophage without prescription glycomet over the counter

  45. Fztzqw

    22 فبراير,2024 at 2:26 ص

    orlistat 120mg uk diltiazem pill diltiazem 180mg sale

  46. Wnfdoz

    23 فبراير,2024 at 2:52 م

    zovirax 800mg brand buy zovirax without a prescription allopurinol 300mg brand

  47. Hplthp

    24 فبراير,2024 at 6:59 ص

    order norvasc pills buy cheap norvasc amlodipine 5mg ca

  48. Zdchat

    25 فبراير,2024 at 8:30 ص

    buy crestor tablets buy ezetimibe generic buy cheap zetia

  49. Wawqao

    25 فبراير,2024 at 3:53 م

    zestril 2.5mg us order zestril 10mg for sale purchase lisinopril generic

  50. Vdoeny

    26 فبراير,2024 at 2:25 م

    buy domperidone generic domperidone order buy tetracycline no prescription

  51. Fbetsi

    26 فبراير,2024 at 10:37 م

    order omeprazole 10mg sale where can i buy prilosec buy generic prilosec 10mg

  52. Jablhl

    28 فبراير,2024 at 1:08 ص

    flexeril where to buy flexeril 15mg over the counter order baclofen sale

  53. Vcttin

    28 فبراير,2024 at 9:43 ص

    buy lopressor sale lopressor 100mg drug metoprolol online

  54. Fodfig

    29 فبراير,2024 at 6:45 ص

    order toradol online ketorolac without prescription buy colchicine tablets

  55. Fzxtcz

    29 فبراير,2024 at 7:19 م

    tenormin 50mg for sale purchase atenolol sale buy atenolol 100mg generic

  56. Bcruem

    2 مارس,2024 at 3:47 ص

    buy medrol 16mg online methylprednisolone usa methylprednisolone 8 mg oral

  57. Ffprbt

    2 مارس,2024 at 11:03 م

    order inderal generic generic inderal 20mg buy clopidogrel 150mg online cheap

  58. Fpcrso

    3 مارس,2024 at 10:17 ص

    i need help with my essay buying a term paper how to write an about me essay

  59. Yaumvx

    4 مارس,2024 at 2:26 ص

    methotrexate 10mg uk buy methotrexate 10mg online cheap brand coumadin 2mg

  60. Vbttua

    5 مارس,2024 at 5:59 ص

    order maxolon online cheap hyzaar online order order losartan 25mg online cheap

  61. Scnjcp

    6 مارس,2024 at 7:50 م

    buy tamsulosin 0.2mg sale order generic flomax 0.4mg buy celecoxib 100mg generic

  62. Zpuuvo

    9 مارس,2024 at 2:17 م

    buy sumatriptan pill order sumatriptan 50mg generic purchase levaquin generic

  63. Kmkaun

    9 مارس,2024 at 4:04 م

    order ondansetron online zofran 8mg drug buy aldactone 100mg pills

  64. Kvansm

    10 مارس,2024 at 5:40 م

    order avodart online buy avodart 0.5mg pills zantac 300mg cost

  65. Wzxbtj

    11 مارس,2024 at 1:21 ص

    order zocor 20mg pills order simvastatin 20mg valacyclovir for sale online

  66. Uuehwk

    12 مارس,2024 at 11:33 ص

    buy cheap generic ampicillin order penicillin generic buy cheap amoxicillin

  67. Mhbija

    13 مارس,2024 at 11:19 ص

    buy finpecia pill propecia drug order diflucan online

  68. Dzkskc

    14 مارس,2024 at 8:41 م

    cipro pills – buy cipro 500mg pill order generic augmentin 625mg

  69. Lmlfyz

    15 مارس,2024 at 7:10 ص

    oral ciprofloxacin 500mg – order myambutol 600mg without prescription augmentin oral

  70. Owpaob

    17 مارس,2024 at 4:03 م

    metronidazole canada – cheap metronidazole 200mg zithromax 250mg canada

  71. Griiko

    18 مارس,2024 at 5:18 م

    order ciplox 500mg – buy chloramphenicol tablets generic erythromycin

  72. Ifnihx

    19 مارس,2024 at 9:04 م

    buy generic valacyclovir online – nemasole pills order acyclovir online

  73. Pohxib

    20 مارس,2024 at 8:54 م

    ivermectin otc – order sumycin order sumycin sale

  74. Drykbv

    21 مارس,2024 at 8:32 م

    cost flagyl – how to get flagyl without a prescription order zithromax 250mg sale

  75. Zcwodg

    22 مارس,2024 at 11:07 م

    purchase ampicillin sale acillin cheap buy amoxil generic

  76. Zrmepo

    23 مارس,2024 at 1:39 م

    order lasix 100mg generic – lasix for sale order captopril for sale

  77. Mbtvtj

    26 مارس,2024 at 4:02 م

    order glycomet generic – glucophage 1000mg drug buy lincomycin pills

  78. Gsophw

    26 مارس,2024 at 7:53 م

    retrovir 300 mg pills – order glucophage 500mg pills zyloprim pill

Leave a Reply

لن يتم نشر عنوان بريدك الإلكتروني. الحقول الإلزامية مشار إليها بـ *

To Top